علائم ترک ماری جوانا چه احساسی دارد؟

ماری جوانا (شاهدانه) پرمصرف‌ترین ماده مخدر غیرقانونی است. هر نامی که بر آن بگذارید – کانابیس، علف، پات، و غیره – ماری جوانا پرمصرف‌ترین ماده مخدر غیرقانونی است و احتمالاً شما نیز کسی را می‌شناسید که از آن استفاده می‌کند. نامیدن آن به عنوان یک ماده مخدر غیرقانونی از مد افتاده به نظر می‌رسد، اما با وجود قانونی شدن به نوعی در 24 ایالت، همچنان در سطح فدرال ممنوع است. اما با وجود اینکه استفاده از ماری جوانا رو به افزایش است و اعتیادآوری آن کمتر از سایر مواد مخدر است، کاربران از علائم ترک ماری جوانا مستثنا نیستند.

تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که علائم ترک ماری جوانا واقعاً زمانی رخ می‌دهد که کاربران مداوم و بلندمدت مصرف آن را متوقف می‌کنند. بنابراین، معیارهای تشخیصی برای ترک کانابیس در دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) گنجانده شده‌اند.

علائم ترک ماری جوانا چیست؟

تجربه یک فرد از ترک ماری جوانا می‌تواند کاملاً متفاوت از فرد دیگری باشد. با این حال، برخی از علائم ترک ماری جوانا وجود دارد که شایع‌تر هستند، شدت آن‌ها بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله فرکانس مصرف و سلامت کلی.

اشتیاق

بسیاری از کاربران سابق گزارش داده‌اند که در روزهای اولیه ترک ماری جوانا، اشتیاق شدیدی به مصرف ماده دارند. در یک مطالعه، 75.7٪ از شرکت‌کنندگان گزارش دادند که هنگام تلاش برای ترک، اشتیاق شدیدی به ماری جوانا داشته‌اند. این اشتیاق‌ها می‌توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند اما معمولاً شامل تمایل پایدار برای استفاده از ماده است.

اگرچه کاربران مداوم ماری جوانا ممکن است باور نکنند که به این ماده اعتیاد دارند، تجربه اشتیاق نشان‌دهنده نشانه‌ای از اعتیاد است. این موضوع صحت دارد، چه اعتیاد به سایر مواد مخدر مانند هروئین یا الکل باشد، یا فعالیت‌هایی مانند قمار، خرید، یا روابط جنسی.

تحریک‌پذیری

احساس تحریک‌پذیری یکی دیگر از علائم رایج ترک ماری جوانا است. بیش از نیمی از کسانی که تلاش می‌کنند مصرف کانابیس را متوقف کنند، گزارش داده‌اند که نوسانات خلقی، تحریک‌پذیری یا اضطراب را تجربه می‌کنند. دیگران از احساسات پرخاشگری، عصبانیت، بی‌قراری و از دست دادن تمرکز خبر داده‌اند.

تحریک‌پذیری تجربه شده در طی ترک کانابیس می‌تواند از یک ناراحتی خفیف و نسبتاً قابل کنترل تا احساس خشم بیش از حد و حتی پرخاشگری متغیر باشد. اگر بیش از یک هفته طول بکشد، باید از یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی، مشاور سوء مصرف مواد، یا روانشناس حمایت بگیرید، زیرا این علامت ممکن است بخشی از مشکل دیگری باشد که توسط مصرف کانابیس پنهان شده بود.

اضطراب

اضطراب می‌تواند نشانه‌ای از مسمومیت ناشی از مصرف ماری جوانا باشد، اما همچنین یکی از علائم ترک آن نیز محسوب می‌شود. ادامه یا بدتر شدن اضطراب پس از ترک مصرف می‌تواند نگران‌کننده باشد. مهم است که به یاد داشته باشید نگرانی‌ها و ترس‌های شما علائم رایج ترک ماری جوانا هستند.

اگر احساس اضطراب شما حتی پس از یک هفته از ترک مصرف ادامه دارد، توصیه می‌شود که کمک حرفه‌ای دریافت کنید. گاهی اوقات مصرف ماری جوانا می‌تواند باعث بروز اختلال اضطرابی ناشی از مواد شود. همچنین ممکن است قبل از شروع به مصرف ماری جوانا، اضطراب از قبل وجود داشته باشد.

افسردگی

افسردگی نیز یکی دیگر از علائم ترک ماری جوانا است. برای افرادی که ترک مصرف ماری جوانا می‌کنند، غیرعادی نیست که از پیامدهای منفی استفاده از مواد مخدر یا حالات روحی که با آن پوشانده می‌شدند، آگاه شوند. برای مثال، برخی از افراد پس از چندین سال ترک مصرف ماری جوانا احساس می‌کنند که بخش قابل توجهی از زندگی خود را هدر داده‌اند.

این احساسات می‌توانند اغلب برای ایجاد تغییرات مثبتی که می‌خواهید در زندگی خود ایجاد کنید، مورد استفاده قرار گیرند. همچنین می‌توانند نشانه‌هایی باشند که نشان می‌دهند ممکن است نیاز به کمک بیشتری برای تسکین یا حل علائم افسردگی شما وجود داشته باشد.

اگر افسردگی پس از یک یا دو هفته برطرف نشود، بر عملکرد تأثیر بگذارد یا به نظر برخوردار از شدت زیادی باشد، توصیه می‌شود که از یک متخصص بهداشت یا مشاور سوءمصرف مواد کمک بگیرید. همانند سایر تغییرات خلقی، افسردگی می‌تواند ناشی از مصرف مواد یا قبل از مصرف ماری جوانا وجود داشته باشد. به هر حال، قابل درمان است.

اگر شما یا عزیزانتان با افسردگی و اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنید، توصیه می‌شود با خط ملی مشاوره سوءمصرف مواد و بهداشت روانی (SAMHSA) تماس بگیرید تا از اطلاعات مربوط به حمایت و امکانات درمانی در منطقه خود آگاه شوید. برای دسترسی به منابع بیشتر بهداشت روان، پایگاه داده ملی خط مشاوره ما را مشاهده کنید.

مشکلات خواب

تخمین زده می‌شود که حدود 46.9٪ از افرادی که مصرف ماری جوانا را کنار گذاشته‌اند، با مشکلات مربوط به خواب مواجه هستند. علائم مرتبط با خواب شامل بی‌خوابی (مشکل در به خواب رفتن یا در خواب ماندن)، رؤیاهای بسیار واضح یا مزاحم، و عرق شبانه است.

برخی از افرادی که مصرف ماری جوانا را متوقف کرده‌اند، گزارش می‌دهند که رؤیاهایی دارند که در آنها ماری جوانا مصرف می‌کنند. رؤیاهای واضح و مکرر معمولاً حدود یک هفته پس از ترک شروع شده و می‌توانند تا یک ماه ادامه یابند، پیش از آنکه کاهش یابند. با این حال، برخی از کاربران سابق گزارش داده‌اند که سال‌ها پس از ترک مصرف، هنوز این نوع رؤیاها را تجربه می‌کنند. علائم بی‌خوابی پس از ترک مصرف ماری جوانا می‌تواند چند روز یا چند هفته طول بکشد. برخی از افراد می‌یابند که ممکن است چند ماه پس از ترک، گاهی اوقات دچار بی‌خوابی شوند.

سردردها

همه افرادی که مصرف ماری جوانا را متوقف می‌کنند، دچار سردرد نمی‌شوند. اما برای کسانی که این تجربه را دارند، این سردردها می‌توانند بسیار شدید باشند، به خصوص در چند روز اول پس از ترک. سردردها، مانند بیشتر علائم دیگر ترک ماری جوانا، معمولاً یک تا سه روز پس از ترک شروع شده و در دو تا شش روز پس از توقف به اوج خود می‌رسند. این علامت ترک ماری جوانا معمولاً پس از دو هفته فروکش می‌کند، اما برخی از سابقین مصرف‌کننده گزارش داده‌اند که علائم آنها چندین هفته یا حتی چندین ماه ادامه داشته است.

سایر علائم فیزیکی

فرکانس و مقدار ماری جوانای مصرفی قبل از توقف، بر شدت و طول دوره ترک و ممکن است به صورت علائم فیزیکی نظیر تغییرات در اشتها، علائم شبه آنفلوآنزا (سردرد، تعریق، لرز، تب، و لرز)، استفراغ یا حالت تهوع، درد معده، ضعف یا خستگی تأثیر بگذارد.

افزایش یا کاهش وزن

در حالی که برخی نگران هستند که ترک ماری جوانا ممکن است منجر به علائم فیزیکی مربوط به قلب شود، تحقیقات نشان می‌دهند که توقف ناگهانی مصرف سنگین ماری جوانا باعث تغییرات اساسی در فشار خون یا ضربان قلب نمی‌شود.

هنگامی که از ماری جوانا دوری می‌کنید، ممکن است خود را بیش از حد عصبانی و بی‌قرار احساس کنید، مشکلاتی در خواب و خوردن داشته باشید، و حتی ممکن است دچار درد معده یا سردرد شوید. برخی افراد این حالت را به احساسی که هنگام تلاش برای ترک کافئین دارند، تشبیه می‌کنند.

بررسی علائم ترک ماری جوانا و زمان‌بندی آنها

ترک ماری جوانا می‌تواند همراه با علائم مختلفی باشد که غالباً ظرف ۲۴ تا ۷۲ ساعت پس از قطع مصرف شدید آغاز می‌شوند. البته، برخی از کاربران ممکن است تجربه‌ای طولانی‌تر داشته باشند و علائم را تا یک تا دو هفته احساس کنند. علائم جسمی ناشی از ترک ماری جوانا معمولاً کمتر شدید هستند، زودتر به اوج خود می‌رسند و سریع‌تر فروکش می‌کنند تا علائم روانی.

اگر هر یک از علائم شما آزاردهنده است یا به نظر می‌رسد که به طول انجامیده، جستجوی درمان حرفه‌ای ضروری است. یک ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی یا یک متخصص سلامت روان می‌تواند به تعیین علت اصلی علائم و ارائه گزینه‌هایی برای کاهش اثرات آن کمک کند.

در جامعه ایرانی، موضوع ترک مصرف مواد مخدر و به ویژه ماری جوانا، بسیار حائز اهمیت است. درک درست و عمیق از فرایند ترک و شناسایی علائم آن می‌تواند در راهیابی به سوی بهبودی و بازگشت به یک زندگی سالم و پویا کمک شایانی کند. توجه به سلامت روان به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از سلامت جامعه، از اهمیت بالایی برخوردار است و باید به عنوان یک اولویت در نظر گرفته شود.

از آنجایی که ترک ماری جوانا می‌تواند با چالش‌های روانشناختی و جسمی همراه باشد، پشتیبانی از افرادی که در این مسیر قدم می‌گذارند، نیازمند دانش، همدلی و حمایت از سوی جامعه و متخصصین است. اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی درباره علائم ترک ماری جوانا و راه‌های مقابله با آنها می‌تواند به کاهش بار این چالش برای فرد و جامعه کمک کند.

به یاد داشته باشید که هر فردی منحصر به فرد است و تجربه ترک ماری جوانا می‌تواند برای هر کسی متفاوت باشد. بنابراین، انتخاب روش‌ های درمانی باید با توجه به نیازها و شرایط خاص هر فرد صورت گیرد. در این مسیر، مشاوره با متخصصین سلامت روان و درمانگران حرفه‌ای می‌تواند به شما کمک کند تا با درک بهتری از فرایند ترک و چگونگی مدیریت علائم، به سمت بهبودی و بازیابی سلامت حرکت کنید.

برای جلوگیری از علائم ترک ماری جوانا چه کارهایی می‌توان انجام داد؟

اگر نگرانی از بروز علائم ترک ماری جوانا شما یا کسی که می‌شناسید را از ترک آن باز می‌دارد، راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید برای پیشگیری از این اثرات انجام دهید. یک مطالعه نشان داد که درمان ترکیبی به کاهش مصرف کانابیس بدون افزایش علائم ترک کمک کرد، که درمان شامل:

• درمان شناختی رفتاری (CBT)
• درمان تقویت انگیزشی
• ساتیوکس، که دارویی است حاوی تتراهیدروکانابینول (THC) و کانابیدیول (CBD)

یک تحقیق دیگر نشان می‌دهد که داروهایی که به عنوان مهارکننده‌های اسید فتی امید هیدرولاز (FAAH) طبقه‌بندی می‌شوند نیز از طریق تأثیرشان بر سیگنالینگ اندوکانابینوئید می‌توانند کمک‌کننده باشند. در این مورد، افرادی که از مهارکننده FAAH استفاده کردند، علائم ترک کانابیس کمتری را نسبت به کسانی که دارونما (پلاسبو) مصرف کردند، تجربه کردند.

از آنجا که ترک ماری جوانا می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، استفاده از این روش‌ها می‌تواند به افراد کمک کند تا با کمترین استرس و ناراحتی از این دوره عبور کنند. این رویکردها، که بر اساس شواهد علمی پایه‌ریزی شده‌اند، نه تنها به کاهش مصرف ماری جوانا کمک می‌کنند بلکه در پیشگیری از علائم ناخوشایند ناشی از ترک نیز مؤثر هستند. در نهایت، انتخاب راهکاری که بهترین نتیجه را برای فرد به همراه داشته باشد، اهمیت دارد و ممکن است نیاز به همکاری نزدیک با متخصصان حوزه سلامت روان برای یافتن بهترین استراتژی درمانی باشد.

توجه به این نکته ضروری است که هر فردی منحصر به فرد است و پاسخ‌های متفاوتی به درمان‌ها نشان می‌دهد؛ بنابراین، مشورت با یک متخصص سلامت روان که در زمینه درمان اعتیاد تجربه دارد، می‌تواند در تعیین مسیر درمانی مناسب بسیار مفید باشد. امید است که با پیشرفت‌های بیشتر در تحقیقات، راه‌های نوین‌تر و مؤثرتری برای کمک به افراد در مسیر ترک ماری جوانا و مدیریت علائم مرتبط با آن پیدا شود.

مقابله با علائم ترک ماری جوانا

انجام تغییراتی سالم در سبک زندگی و به کارگیری برخی از استراتژی‌های مقابله‌ای می‌تواند به شما در غلبه بر علائم ترک ماری جوانا کمک کند. گزینه‌هایی که می‌توانید امتحان کنید شامل:

• فعالیت فیزیکی را برای کاهش تنش بدنی افزایش دهید.
• به دوستان و اعضای خانواده خود اطلاع دهید وقتی به حمایت یا فضای شخصی نیاز دارید.
• از موقعیت‌هایی که احساس اضطراب می‌کنید (مانند مهمانی‌های شلوغ و پر سر و صدا) دوری کنید.
• تکنیک‌های آرام‌سازی، مانند مدیتیشن، را تمرین کنید.
• آیین‌های خواب را برقرار کنید و از مصرف کافئین در زمان‌های نزدیک به خواب خودداری کنید.

چه زمانی برای ترک ماری جوانا به کمک نیاز دارید؟

علائم ترک ماری جوانا خطرناک نیستند، اما خطر اصلی آنها باعث عود مصرف در فردی می‌شود که واقعاً می‌خواهد (یا نیاز دارد) مصرف ماری جوانا را قطع کند، به طوری که یک مطالعه نشان داد ۷۰.۴٪ از کاربرانی که تلاش می‌کردند مصرف ماری جوانا را متوقف کنند، برای تسکین علائم ترک، مجدداً به سمت آن روی آورده‌اند.

همانطور که افرادی که تلاش می‌کنند مصرف الکل را قطع کنند ممکن است برای تسکین علائم ترک الکل، دوباره به سمت نوشیدن روی آورند، کاربران ماری جوانا نیز ممکن است تمایل داشته باشند برای تسکین ناراحتی که هنگام تلاش برای ترک کشیدن مواد تجربه می‌کنند، دوباره به سمت استعمال ماری جوانا روی آورند.

همچنین خطرات مرگ و زندگی در قطع ناگهانی مصرف ماری جوانا یا سم‌زدایی به تنهایی وجود ندارد. با این حال، مشورت با یک متخصص پزشکی می‌تواند به شما کمک کند تا علائم فیزیکی و روانشناختی ناشی از ترک ماری جوانا را بهتر مدیریت کنید و از عود مجدد جلوگیری کنید. همچنین، ارزیابی صحیح توسط یک متخصص سلامت روانی در صورت تجربه پارانویای طولانی مدت بسیار مهم است، به ویژه اگر هذیان یا توهم داشته باشید. ایده‌آل این است که این متخصص، تخصص در مسائل مربوط به مواد داشته باشد، مانند یک پزشک معتبر در هیئت پزشکی اعتیاد آمریکا (ABAM) یا یک روانپزشک. در برخی موارد، کاربران ماری جوانا علائم ترک را برای چندین هفته یا ماه تجربه کرده‌اند. این حالت به عنوان سندرم ترک پس از حاد (PAWS) شناخته می‌شود و می‌تواند با مداخله حرفه‌ای به طور مؤثر درمان شود.